نشریه توسعه حرفه ای معلم
پیاپی 2 (زمستان 1395)

هدف اصلی پژوهش بررسی نقش رویکرد برنامه درسی استادان در توسعه حرفه ای آن ها و رضایت و پیشرفت تحصیلی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه بوعلی سینا همدان است. روش تحقیق توصیفی است. جامعه آماری پزوهش شامل استادان دو دانشکده ادبیات و اقتصاد و علوم اجتماعی دانشگاه بوعلی سینا و دانشجویان همان استادان در دوره های تحصیلات تکمیلی در نیمسال دوم سال 92 بود. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند یازده عضو هیات علمی و 140 دانشجوی همان استید انتخاب شد. داده ها با استفاده از مصاحبه ساختمند، پرسشنامه سنجش رضایت دانشجویان و نمرات پیشرفت تحصیلی دانشجویان منتخب جمع آوری شد. برای تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی و آزمون های استنباطی (آزمون تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی LSD) استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که با تغییر رویکرد استاد در برنامه درسی از انتقال دهنده برنامه درسی به برنامه ساز درسی، توسعه حرفه ای او افزایش یافته است. رضایت دانشجویان استادان با رویکرد برنامه ساز درسی بیشتر از دانشجویان استادان با رویکرد برنامه ریز درسی و انتقال دهنده برنامه در سیاست. به علاوه پیشرفت تحصیلی دانشجویان استادان با رویکرد برنامه ریز درسی نسبت به دانشجویان استادان با رویکرد برنامه ساز درسی و انتقال دهنده برنامه درسی ، بیشتر است.

هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت یادگیری فکورانه در دانشجو معلمان می باشد. جامعه آمای این پژوهش شامل 1080 دانشجو معلمان پردیس شهید مقصودی دانشگاه فرهنگیان شهر همدان در سال تحصیلی 94-95 می باشد. در این راستا دانشجو معلمان چهار رشته علوم تربیتی، دبیری شیمی، دبیری علوم اجتماعی، دبیری ریاضی مورد بررسی قرار گرفتند. روش نمونه گیری از نوع طبقه ای نسبی است. با استفاده از فرمول تعیین حجم کرجسی و مورگان 285 دانشجو به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار اصلی تحقیق برای جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه یادگیری فکورانه کولومر و همکاران (2013) بوده است. روایی پرسشنامه با استفاده از نظر متخصصان تایید گردید و پایایی پرسشنامه بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 0/72 گزارش شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از آمار توصیفی و آزمون های تی تک گروهی و تحلیل واریانس استفاده گردید. نتایج نشان داد میانگین پاسخ دهندگان برای هر یک از مولفه های یادگیری فکورانه شامل خودآگاهی(M=3.73)، مرتبط ساختن تجربه به دانش (M=3.57)، خود تاملی(M=3.91) و خود تنظیمی فرآیندهای یادگیری (M=4.09) و در کل میانگین یادگیری فکورانه (M=3089) در سطح معناداری = 0.005P بالاتر از میانگین نظری می باشد؛ بنابراین دانشجویان دارای سطح یادگیری فکورانه نسبتا رضایت بخشی هستند. همچنین نتایج نشان داد اختلاف مشاهده شده بین میانگین پاسخ دهندگان بر حسب رشته های تحصیلی علوم تربیتی، سیمی، علوم اجتماعی و ریاضی F=0.101, P=0.94 معنادار نیست.

هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر روش آموزش الکترونیکی، آموزش راهبردهای شناختی، راهبردهای فراشناختی و روش تدریس سنتی زبان انگلیسی بر عملکرد زبان دانش آموزان سال اول متوسطه مناطق محروم استان همدان بود که با روش نیمه آزمایشی و طرح مقایسه گروه های نابرابر انجام شد. جهت انجام پژوهش از منطقه آموزشی محروم 8 کلاس درس از پایه اول متوسطه انتخاب شدند که 4کلاس از مدارس دخترانه و 4کلاس از مدارس پسرانه بود. تعداد دانش آموزان 8 کلاس در مرحله پیش آزمون 116 نفر بود که در مرحله پس آزمون به 101 نفر تقلیل پیدا کرد. ابزار جمع آوری اطلاعات آزمون محقق ساخته87 سوالی برای دروس8 و 9کتاب درسی زبان انگلیسی پایه اول بود که در تهیه این آزمون از کتاب زبان انگلیسی و کتب کمک آموزشی و دبیران درس زبان انگلیسی استفاده شد. سپس از هر گروه پیش آزمون زبان انگلیسی به عمل آمد. پس از اجرای پیش آزمون، مداخله آموزشی طی هشت جلسه صورت گرفت و در نهایت پس آزمون اجرا شد. نتایج تحلیل کوواریانس یک متغیره نشان داد چهار روش آموزش راهبردهای شناختی، راهبردهای فراشناختی، آموزش الکترونیکی و روش تدریس سنتی تاثیر متفاوتی بر عملکرد زبان دانش آموزان دارند و با توجه به میانگین های اصلاح شده می توان گفت روش آموزش الکترونیکی و آموزش راهبردهای شناختی تاثیر بیشتری بر عملکرد زبان دانش آموزان داشته اند. همچنین نتایج جانبی پژوهش نشان داد عملکرد زبان دانش آموزان دختر به طورمعناداری بهتر ازدانش آموزان پسر می باشد و جنسیت دانش آموزان به عنوان یک متغیر تعدیل کننده می تواند بر رابطه بین روش های فوق و عملکرد زبان دانش آموزان تاثیر بگذارد.

هدف از پژوهش حاضر تعیین صلاحیت های حرفه ای دانشجومعلمان از دید مدرسان و دانشجویان دانشگاه فرهنگیان اصفهان است. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی؛ و جامعه آماری آن شامل کلیه اساتید گروه علوم تربیتی (50 نفر) و دانشجویان دختر رشته علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان اصفهان (شامل 380 نفر) بود که با کمک جدول مورگان و کرجسی حجم نمونه اساتید 44 نفر و دانشجویان 181 نفر در نظر گرفته شد. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته صلاحیت های حرفه ای معلمان بوده که روایی محتوایی آن توسط پنج تن از اساتید مورد تایید قرار گرفت و ضریب پایایی آن 88/0محاسبه گردید. یافته ها نشان دادکه بین صلاحیت های حرفه ای دانشجومعلمان از نظر اساتید و دانشجویان در سه حیطه دانش، مهارت و نگرش تفاوت معنی دار وجود دارد. همچنین میانگین نظرات دانشجویان نشان داد که توانمندی دانشجومعلمان در این ابعاد در حد مطلوبی نیست، در حالیکه از نظر اساتید وضعیت نسبتا بهتر است.

این پژوهش با هدف طراحی الگوی مطلوب شایستگی های مدیران گروه های آموزشی دانشگاه از منظر دانشجویان اجرا شده است. این تحقیق در زمره تحقیقات کاربردی است که به شیوه ترکیبی (کیفی - کمی) انجام شده است. برای اجرای تحقیق ابتدا با 33 نفر از دانشجویان دانشکده های علوم انسانی دانشگاه های ایلام و یاسوج مصاحبه باز صورت گرفت و به شیوه «تیوری پردازی داده بنیاد» ابعاد شایستگی های مدیران گروه شناسایی شد. برای تعیین پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ و برای سنجش روایی از تحلیل مفاهیم استفاده شد. الگوی طراحی شده با نظر سنجی از تعداد 205 نفر به شیوه کمی و به روش معادلات ساختاری مورد تایید قرار گرفت. متغیر شایستگی مدیران گروه از منظر دانشجویان، از سه مقوله شایستگی فردی (اخلاق خوب، شخصیت و عزت نفس، مسوولیت پذیری، باورهای مذهبی و...)، شایستگی اجتماعی (خوش برخوردی، الگوی اخلاقی، مشارکت جویی در امور، عادل بودن و...) و شایستگی سازمانی(تقویت روحیه اساتید، مشورت با اساتید و دانشجویان، مدافع حقوق گروه، تعامل با سازمانهای دیگر، تخصیص منصفانه دروس و پایان نامه ها و...) تشکیل شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که از سه مقوله ذکر شده شایستگی سازمانی از اهمیت بیشتری برخوردار است.

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی ویژگی های حرفه ای معلمان راهنمای کارورزی دوره ابتدایی، از دیدگاه دانشجو معلمان صورت گرفته است. این پژوهش از نوع کاربردی و به روش توصیفی-پیمایشی بوده است. جامعه آماری شامل کل دانشجو معلمان رشته علوم تربیتی پردیس شهید بهشتی و الزهرا(س) زنجان(که درس کارورزی1 و2 را گذرانده اند) می باشد. از بین این دانشجویان 148 نفر بصورت تصادفی طبقه ای انتخاب و از پرسشنامه محقق ساخته جهت ارزیابی ویژگی حرفه ای معلمان راهنمای آنها در کارورزی، استفاده گردید. روایی پرسشنامه توسط اساتید محترم علوم تربیتی و روانشناسی مورد تایید و پایایی آن از طریق محاسبه آلفای کرونباخ 97/. بدست آمد. نتیجه پژوهش نشان داد که معلمان مربوطه در مجموع ویژگی ها، در سطح "نسبتا مطلوب" و در مورد تک تک ویژگی های حرفه ای، تنها در ویژگی ارزشیابی آموزشی در سطح "مطلوب" هستند و در سایر ویژگی ها در حد " نسبتا مطلوب" می باشند.